maandag 17 mei 2010

Angels in America: toneel voor hart en ziel.


Er zijn toneelvoorstellingen die zo bijzonder zijn dat ze je raken, bij je blijven en je ze steeds opnieuw kunt zien. Tien Geboden van NTGent is er zo één, van langer geleden zijn dat All for Love en Ten Oorlog van de toenmalige Blauwe Maandag Compagnie. Angels in America van Toneelgroep Amsterdam behoort voor mij ook tot die ultieme voorstellingen. Gisteren zag ik de voorstelling voor de derde keer en opnieuw raakte de voorstelling me tot in mijn vezels. Het bijzondere is niet alleen het fenomenale spel van de acteurs, maar ook hoe je steeds weer nieuwe elementen kan zien. Zittend op de derde rij was het spel van de acteurs - veelal op de rand van het podium dichterbij en daardoor intenser dan ooit.
Als ik denk aan de voorstellingen die ik dit seizoen gezien heb dan is de kwaliteit van de acteurs verbluffend. Iedereen is raak, is echt. Barry Atsma als onschuldige Mormoonse John, Hadewych Minis als de kwetsbare zoekende Harper, Eelco Smits als Prior lijdend, angstig maar ook sterk, Roeland Fernhout als de tedere en zorgzame Belize die zelfs voor de angstaanjagende en aftakelende Roy Cohn van Hans Kesting kan zorgen. En dan ook nog Fedja Huet, Marieke Heebink en Alwin Pulinckx
Wat me deze keer meer dan andere keren opviel was het religieuze karakter van de voorstelling. Natuurlijk de Engel viel ook de vorige keren op, maar het mystieke element van het gevecht en de vereniging met de Engel ervoer ik nu prominenter. Deels misschien door de aandacht die dit thema ook in het tweede deel van de biografie van Reve kreeg: het mysterie van geloof kan ook vorm krijgen in de vereniging met een Engel, de maagd Maria of Christus. Het stralende wit van de Engel scheen gisteren meer (en verbond zich ook met het wit van de zieke Prior en Roy Cohn, maar ook met de witte sweater van Joe).
Tegelijkertijd blijft de kern voor mij toch het mededogen dat er voor iedereen is in hun zoektocht naar liefde. In een onzekere veranderende wereld getekend door enge virussen zetten de mensen de tijd niet stil, maar kiezen voor het leven. Een eng nieuw leven voor bijna allen, maar voor leven. Het stuk heeft daarmee ook aan kracht gewonnen. Het is geen illustratie van hoe er in het Reagan tijdperk op aids werd gereageerd, maar een misschien wel klassiek verhaal over liefde. Toneel voor het hart en de ziel, toneel dat raakt.

Foto: Jan Versweyveld

Geen opmerkingen: