woensdag 4 april 2012

Shame. 'We are not bad people'.


Over Shame wordt vooral gesproken als een film over seksverslaving. Voor mij is dat echter niet de kern van de film. 'We are not bad people, we just come from a bad place'. Sissy zegt dat tegen haar broer Brandon. De eenzaamheid en beschadiging die beiden hebben opgelopen - zonder dat expliciet wordt waar - en de verschillende pogingen die ze doen om daarmee te leven vormen voor mij de werkelijke kern. Wat doe je met die diepe eenzaamheid? De tragiek van Brandon wordt op vele manieren tastbaar. Tekend is voor mij het beeld waar hij hurkend met zijn armen om zich heen geslagen eerst in de woonkamer zit en later een keer in de badkamer. Een kleine, angstige jongen die zich tracht af te sluiten en te beschermen tegen een bedreigende buitenwereld. En die daar niet in is geslaagd.
Steve McQueen heeft een meesterwerk gemaakt dat in beeld en geluid steeds klopt en onder je eigen huid kruipt. Zijn vorige film Hunger was al zeer fysiek (met het geweld en de hongerstaking) het fysieke krijgt nu vorm door de seks. Seks die eigenlijk nooit prettig is, maar steeds leeg, zodat de ervaring voor Brandon steeds heftiger en pijnlijker wordt. Hoe kan Brandon overleven als gevierde collega op zijn werk, als seksverslaafde, als broer en als hardloper (in een prachtige gefilmde scene met de Goldberg-variaties van Bach door Glenn Gould als muziek). Het lukt hem niet een antwoord te vinden op die vraag.
Zijn zus Cissy probeert verbinding te maken. Dat doet ze als ze een uitgebeende, tragische versie van 'New York, New York' zingt. Het wordt pijnlijk duidelijk dat voor haar niet geldt 'I'll make it anywhere'. Voor haar lijkt er geen andere uitweg dan de dood, Brandon weerhoudt haar nog net. Hij stort in, er lijkt sprake van een catharsis. Maar is dat zo, als hij in de metro zit, kijkt hij dan op een andere manier naar de vrouw die tegenover hem zit?
Het is een fysieke, confronterende, intelligente en ontroerende film over twee eenzame mensen. Fantastisch geacteerd door Michael Fassbender en Carey Mulligan. Gaan zien!