zondag 6 november 2011

The Stranger's Child. Alan Hollinghurst. De herinnering en de tijd verandert.


De Eerste Wereldoorlog en de 'war poets' blijven een fascinatie uitoefenen op schrijvers. De nieuwe roman van Alan Hollinghurst is een bijzondere roman die zowel gaat over de dichter Cecil Valance, over zijn 'liefdes' George en Daphne, als over hoe een bezoek herinnerd wordt. De vraag is niet of er één beeld of waarheid over het verleden is maar veel meer hoe elke generatie steeds op zoek gaat naar een eigen beeld.
In de vijf delen verschuift steeds het perspectief en zijn we steeds tientallen jaren verder. Steeds zijn mensen op zoek naar Cecil, maar van liefde en verlangen, wordt het een herinnering, een beeld, een symbool. Naast Cecil is Daphne de constante factor, vrouw van zijn broer, zelf haar memoires schrijven en steeds wat laten zien en wat verzwijgen. Je wilt steeds de 'waarheid' weten, en steeds heb je het gevoel dat je wel een beeld krijgt, maar ook steeds ontglipt je wat.
In de tijd verandert niet alleen het beeld, homoseksualiteit krijgt ook steeds een andere vorm. Van de mannenvriendschap en poezië voor de Eerste Wereldoorlog, naar de kunstenaar in de gay twenties, naar de ontluikende gevoelens in de jaren '60, de onthullingen over het verleden in de jaren '80 en het partnerschap aan het begin van de 21ste eeuw.
Een roman die op meerdere niveau's je raakt en intrigeert. Zowel over het leven en lot van de hoofdpersonen (die je eigenlijk te snel weer los moet laten), over de herinneringen en over de maatschappelijke veranderingen (waarin klasse steeds een rol blijft spelen). Lezen dus.

Kuifje en het geheim van de Eenhoorn. Nieuwe avonturen op het witte doek.


'Het geheim van de Eenhoorn' was één van de eerste stripboeken die ik las. Mijn tante had het stripboek en als we daar logeerden, hoorde Kuifje lezen er bij. In de bioscoop blijk ik niet de enige met jeugdsentiment; de zaal zit vol met dertigers, veertigers en vijftigers. De twee tieners met wie wij zijn, kennen Kuifje eigenlijk alleen van tekenfilms op televisie.
De film is een meer dan geslaagde verfilming van in feite drie Kuifjes die vrij bewerkt zijn. Hoewel de verhalen van 'Het geheim van de Eenhoorn', 'De schat van scharlaken Rackam' en 'De krab met gulden scharen' door elkaar zijn geweven, is een sterk en logisch nieuw verhaal ontstaan. Een verhaal waarin veel klassieke beelden tot leven komen. Beelden van Kuifje en kapitein Haddock, van Bobby en van Jansen en Jansens (met hun portefeuilles aan elastiek). Beelden zo uit de stripboeken, zodat het een feest der herkenning is. Maar ook nieuwe beelden, zoals het fantastisch vormgegeven zeegevecht tussen de Eenhoorn en de piraten.
Technisch is de film prachtig gemaakt, met de 'motion capture' techniek die leidt tot een goede combi van menselijke bewegingen in een stripstijl. Gelukkig is ook de Milanese nachtegaal van de partij om glas te laten barsten. Zijn er de flauwe grapjes, met de wiskey van Haddock, de havens en kasteel Molensloot. En niet te vergeten beelden van Kuifje die een vliegtuig kan vliegen omdat hij er ooit een reportage over schreef. Het einde vormt meteen iets om naar uit te kijken: de belofte van een nieuwe film.

vrijdag 4 november 2011

De tragiek van de bediende van Lucretia Borgia.


Als we het koor van de Laurenskerk binnenlopen staat daar de beeltenis van Paus Alexander VI en liggen er condoleanceboeken. Zo worden we niet zomaar bezoekers van een concert maar zijn we opeens rouwenden bij een herdenkingsdienst. In de serie 'Lof en lust' brengt Domestica het concert 'Hertogin van Ferrara, dochter van de paus'. En hoewel het lijkt te gaan over Lucretia Borgia, staat toch haar bediende centraal. Zij vertelt het verhaal over Lucretia, over hoe zij onderkoeld - met tranen die niet naar de oppervlakte kwamen - het bericht van de dood van haar de vader, de paus, hoorde. Over hoe zij iedereen in de kerk in haar ban hield en hoe zij aan haar macht trachtte vast te houden.
Het is een voorstelling waarbij muziek, zang, tekst en spel op een mooie wijze één geheel worden; bijna een mini-opera. Donatella Civile zet krachtig de bediende neer; ze probeert zich te ontworstelen aan Lucretia. De zwangere sopraan Sonja Volten vertolkt Lucretia. Ze schrijdt langzaam binnen, ze is autonoom en waar de tranen niet komen, zingt ze daar wel over. De muziek onder andere Gesualdo en Palestrina onderstreept de gevoelens. De regie van Serge van Veggel is strak en helder en benadrukt het contrast tussen het zoeken en de wil tot leven van de bediende en beheerstheid van Lucretia. De teksten van Minnekus de Groot brengen niet alleen de bediende tot leven, maar maken ook dat je verschillende kanten van Lucretia ziet en niet alleen de 'monsterlijke'.
De voorstelling begint met de dood van de paus, maar eindigt met de dood van de bediende. Ze hoopte door haar gedachten met ons te delen te ontsnappen aan de macht van Lucretia. Tevergeefs, Lucretia bleek sterker, de bediende drinkt van de vergiftigde wijn en sterft. En wij rouwen niet langer voor de paus, maar voor haar. Een ronde, heldere geslaagde muziektheatervoorstelling.

Monteverdi in de Laurenskerk.


Les Arts florissants vulde afgelopen woensdag de Laurenskerk met de klanken van het tweede madrigalenboek van Monteverdi. Onder leiding van Paul Agnew werd begonnen met werk van voor mij onbekende voorgangers van Monteverdi als Marenzio en De Wert. Zeker de muziek van De Wert wekte interesse om meer van hem te horen Het was een indrukwekkend concert waarin bijna steeds perfect gezongen worden. De klokken van de kerk verstoorde om 21.00 uur even de concentratie en toon. Maar het lijden en vooral de liefde werden steeds prachtig bezongen. Het wachten is op de volgende concerten want het plan is de komende jaren alle madrigalenboeken ten gehore te brengen.