zondag 11 oktober 2009

This is War!

Eén van de meeste beroemde foto's van Robert Capa is deze van de dood van een Spaanse militair tijdens de Spaanse burgeroorlog. De foto is al jarenlang onderwerp van debat: is het werkelijk een militair die in actie sterft, is het in scène gezet of is het een prachtige foto van een noodlottig ongeluk namelijk een sluipschutter. Op de tentoonstelling This is War wordt deze foto getoond in de context van de andere foto's die Robert Capa nam tijdens de Spaanse Burgeroorlog en de foto's die door Gerda Taro werden genomen van de burgeroorlog en ook van dezelfde middag. Deze foto is een hoe dan ook een icoon geworden, de andere foto's tonen andere aspecten van zowel de Spaanse burgeroorlog, de Chinees-Japanse oorlog, D-Day en Amerikanen in Leipzig.
Het is een indrukwekkend overzicht van de diverse aspecten van oorlog en laat tegelijkertijd ook zien hoe de foto's werden gebruikt in diverse tijdschriften en soms daarvoor werden bewerkt. Want hoeveel de foto's dichter op de oorlog zitten dan nu, is het ook een illusie te denken dat dit alleen 'ware' beelden zijn. Wel confronteren ze de kijker meer met de ruigheid, smerigheid en pijn van de oorlog. De foto's van de landing op D-Day laten je de kou van het water meevoelen, de zwaarte van de opgave en de bijna onmogelijke en daarmee beangstigende taak. Ook de foto's in de morturia in Spanje na een bombardement tijdens de burgeroorlog of de gedode soldaat in Leipzig door een sluipschutter komen dichtbij.
Tegelijkertijd is in het Nederlands Fotomuseum ook een kleine tentoonstelling te zien 'Icons of War' met grote prints van de bekende oorlogsfoto's: de vlag op de Rijksdag, de schietpartij bij de Groote Club in '45, de executie van een Vietcong soldaat. Bekende beelden die deel zijn van het collectieve geheugen. Maar ook een foto van een man vallend uit het World Trade Centre. Gruwelijk ook door het bijna abstracte beeld van de nog overeindstaande gebouwen met hun strepen en de vallende man. Eenzaam op weg naar zijn dood.

Geen opmerkingen: