Het jaarlijkse monologenfestival van Rotterdam vindt weer plaats. Vorig weekend mocht ik in de feedbackgroep plaatsnemen. Een feedbackgroep ja, en geen jury. Dit jaar staat niet het winnen van een prijs centraal, maar het krijgen van reacties op voorstellingen. De organisatoren Pim Dumans en Kees Deenik hebben daar veel werk van gemaakt. Tijdens de voorbereiding van de monologen keken de deelnemers bij elkaar, tijdens de avonden kunnen bezoekers hun reactie op een geeltje schrijven, er wordt getwitterd (zelfs tijdens voorstellingen) en er is dus de feedbackgroep. Ingrid Duijndam, Peter Groenendijk, Margot van Dijk en ik mochten alle voorstellingen vanaf rij 3 bekijken. Ons rapport hebben de deelnemers inmiddels ontvangen. Maar hier nog wat persoonlijke observaties.
Hoewel ik veel toneel zie, keek ik nu toch anders: gerichter, meer lettend op de verschillende onderdelen en alerter. Er moest immers over gesproken en geschreven worden. Maar eigenlijk een mooie houding om vaker zo te kijken; je beleeft het intenser. De gesprekken in de feedbackgroep waren stimulerend, juist om aan elkaar door te vragen over waarom je een voorstelling nu interessant vond of waarom iemand anders was afgehaakt. En daarna ging de discussie aan de bar nog door.
Het thema van het festival 'In monoloog met de ander' kreeg op tenminste drie manieren vorm. De voorstellingen Moordwijf, Naakt Bellen, Sprakeloos en Mijn muur vol haat richtte zich met hun monoloog direct tot het publiek. Je werd deelnemer aan de voorstelling. In de voorstellingen Naakt Bellen, Sprakeloos en Een date met Jenny speelt de mobiele telefoon een grote rol - weliswaar met wisselend succes. Een derde thema (dat ook op eerdere festivals terugkwam) blijft de gekte en de monoloog van de zoekende labiele personage nu vooral in Sool en Stoep. Opvallend blijft ook dat de levens van vrouwen meer tot monologen blijken te inspireren dan mannen. Het 'echte toneelstukje' was dit jaar wat minder aanwezig en de decors waren sober.
Voor mij waren er zes voorstellingen die bijzonder waren. Het begon met 'Sool' van Louise Wessels (spel) en Adje Kloos (regie). De monoloog van een zoekende, zwervende vrouw. Prachtig belicht ging je mee met haar mogelijke gekte, haar liefde en haat voor een skinhead en haar band met wolven en honden. Je volgde haar blik als zij de honden zag lopen. Een voorstelling die af was, met een mooi slotbeeld waarbij ze haar handen naar de engelen hief. Een voorstelling die ook af was, waar haat ook in terug kwam maar een volstrekt ander gevoel achter liet was 'Mijn muur vol haat' van Mervyn Nankoe (spel) en Wanda Meeuws (regie). Een voorstelling als een klap in je gezicht. Waar er al veel is gezegd over random killers, stond er hier eentje voor je. Voor de vorm werd even spijt betuigd, maar de haat bleef, de haat ging over grenzen en sloeg het publiek. Er werd nauwelijks een verklaring gezocht en Mervyn stond vol haat en adrenaline voor je.
Bijzonder was 'Gevangen' geschreven en gespeeld door Petra Tanis, actrice bij Maatwerk, in regie van Maurice de Jong. Een zelfgeschreven verhaal over liefde, verraad en moord in een combinatie van de wereld van de soap en de gewone wereld van Rotterdam. Een monoloog die paparazzi combineerde met het maken van een lunchpakketje voor de anders als teken van liefde. Zelden kon een lunchpakketje zo ontroeren. De monoloog Huisvrouw van Inger Kammeraat, spel, en Marten Treffers, regie, bracht een mooie poëtische tekst van Esther Gerritse. Een tekst waarin het bestaan van een huisvrouw teruggebracht lijkt tot alleen het fysieke bestaan, de huishoudelijke apparaten worden belangrijke figuren in haar leven. Het beeld waarin zij één voor één aardappelen op het toneel neerlegt was mooi symbolisch gevonden.
Er waren twee voorstellingen die in mijn beleving nog niet af waren, maar wel bijzonder veel potentieel bieden. Het verhaal van mevrouw N.N. van Marjanne Deijl, spel, en Fedde Spoel, regie, combineerde een klassieke melancholische tekst van Tsjechow met een moderne animatie. De animatie vond ik zeker wat toevoegen aan de voorstelling, hoewel het nog te los stond van de speelster. Maar de meningen waren verdeeld en in de voorstelling in dit tweede weekend heeft Fedde besloten de animatie er uit te laten. Dat resultaat heb ik niet gezien, maar ik hoop dat er ook nog een versie komt waarin de interactie tussen de speelster en de animatie juist versterkt wordt. Zo kan nog een extra laag aan het verhaal worden toegevoegd.
De monoloog 'De andere kant' van Marten Treffers (spel) en Hok Tan (regie) was een hoogstandje doordat het een sterk verhaal combineerde met het uitbeelden van vier personages. Soms werkte dat al uitstekend als Marten de moeder speelde, de haarlok die weggestreken werd werkte subtiel en mooi. Andere personages konden nog meer een eigen gezicht krijgen, maar de combinatie met het verhaal over hoe om te gaan met onmogelijke keuzes op een vakantie in Afrika maakte indruk. Bijna een 'mini-Branden'.
Was één van de uitspraken in de voorstelling 'OVER Tom Manders' in november vorig jaar op het ATFR nog 'Zwijg over elkaars voorstelling' het monologenfestival 2012 heeft het ongelijk daarvan aangetoond. Het was een eer om er zo bij te mogen zijn.
Foto: Kees Deenik.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten