zondag 8 november 2009

Het getijdenboek van Katherina van Kleef

In Nijmegen is een prachtige tentoonstelling te zien van 'Het getijdenboek van Katherina van Kleef' een 15e eeuws gebedenboek met miniaturen en prachtige versieringen. Normaliter is het boek in the Morgan Libary en Museum in New York. Voor onderzoek is het boek uit elkaar zodat er nu 100 bladen te zien zijn met alle aspecten van bijbelverhalen, de heilige drieënheid, de Mariaverering, heiligen maar ook de afbeeldingen van het dagelijkse leven in de marges van het blad. De bewondering neemt alleen maar toe als je bedenkt hoe het boek in 1442/1443 tot stand kwam alleen bij daglicht of kaarslicht en zonder enig modern hulpmiddel.
Het is ongelooflijk hoe gedetailleerd de afbeeldingen zijn en hoe intens. Er zijn bijvoorbeeld twee afbeeldingen van de hellemond waar de stervelingen in het vagevuur verdwijnen. De mond is angstaanjagend opengesperd, het vuur brandt, de potten koken en alleen gebeden van de levenden kunnen misschien voorkomen dat het daadwerkelijk de hel wordt. Bijzonder is ook hoe het dagelijkse leven is terug te zien in de afbeeldingen, zoals in een scène van de heilige familie, waar Christus in een looprek is te zien. Je blijft kijken, naar de beelden die elkaar opvolgen (van de boom die groeide uit de mond van Adam en uiteindelijk gebruikt werd voor het kruis). Naar versieringen in de marge van vogels in kooitjes, van hoe voorbeelden van andere schilders zijn gevolgd bijvoorbeeld bij de kruisafname en vooral naar de fijnheid, gedetailleerdheid en hoe na ruim 550 jaar het mooie nog steeds bewondering oproept.

Geen opmerkingen: